Outsourcing

Deficyt atrakcyjnych terenów inwestycyjnych sprawia, że deweloperzy ostro rywalizują o najlepsze oferty, starają się jednak nie kupować za wszelką cenę

Stopy zwrotu z inwestycji w nieruchomości komercyjne w Polsce są wyższe niż w Europie Zachodniej. Najlepsze obiekty handlowe przynoszą około 5 proc. zysku rocznie, projekty z segmentu biurowego - 5,25 proc., a magazynowego - 6,5 proc., podają analitycy Walter Herz. Stąd polski rynek inwestycyjny przyciąga coraz większą liczbę międzynarodowych inwestorów. Bywa, że najlepsze nieruchomości sprzedawane są jeszcze przed zakończeniem komercjalizacji i wprowadzeniem się najemców, informują specjaliści.

Deweloperzy chcąc skorzystać z rynkowej hossy, w szybkim tempie wprowadzają do realizacji kolejne projekty. Największe firmy rozpoczynają kilka inwestycji jednocześnie, stale poszukując atrakcyjnych gruntów. Deficyt dobrze zlokalizowanych działek powoduje, że walka o najlepsze grunty inwestycyjne jest zacięta. Popyt  na ziemię w najbardziej rozwiniętych lokalizacjach w kraju jest teraz większy niż kiedykolwiek. Znacznie przewyższa podaż, przyznają doradcy Walter Herz.

Coraz mniej atrakcyjnych parceli

Jak zauważają specjaliści, znalezienie w prestiżowym miejscu działki, która umożliwia szybkie rozpoczęcie budowy jest bardzo trudne. Grunty inwestycyjne sprzedają się świetnie, mimo że ich ceny idą w górę. Inwestorzy nie uczestniczą jednak w szaleńczych wyścigach do sfinalizowania transakcji, jakie można było obserwować w czasie ostatniego boomu przed dekadą. 

Z danych Walter Herz wynika, że w obrębie obszarów śródmiejskich w Warszawie dostępność terenów inwestycyjnych jest o wiele niższa niż w miastach regionalnych. Stołeczna oferta jednak powoli rośnie, bo coraz więcej właścicieli działek decyduje się sprzedać grunt. Dotyczy to szczególnie obszarów w pobliżu drugiej linii metra. Specjaliści zaznaczają jednak, że ceny ofertowe, które padają często nie są akceptowane przez inwestorów.

Podobnie jak w Warszawie, coraz trudniej jest znaleźć ziemię pod inwestycje w dobrze skomunikowanych rejonach Krakowa i Gdańska. Większy wybór gruntów, w ocenie ekspertów, jest we Wrocławiu, Łodzi i Katowicach. W Łodzi zainwestowała niedawno firma HB Revis, która podpisała umowę przedwstępną na zakup poindustrialnych terenów przy ulicy Targowej. Na działce o powierzchni 1,8 h, która usytuowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie EC-1 Łódź, Nowego Centrum Łodzi i Dworca Łódź Fabryczna inwestor planuje budowę zespołu kilku budynków i rewitalizację istniejących obiektów.

Silny wzrost zapotrzebowania na grunty pod budowę mieszkań

Doradcy Walter Herz wskazują na negatywne skutki wprowadzonych zmian prawnych dotyczących obrotu gruntami rolnymi. Zdaniem specjalistów, nowe przepisy przyczyniły się do zmniejszenia dostępu do terenów inwestycyjnych. W ich ocenie, ograniczenie obrotu ziemią przyniesie także powołanie banku ziemi państwowej, tj. Krajowego Zasobu Nieruchomości (KZN). Ponadto zaznaczają, że dużą przeszkodą dla inwestorów jest również powszechny brak zatwierdzonych, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, w czym celuje głównie Warszawa i Łódź. 

Jak twierdzą, rosnące ceny gruntów nie przekładają się na podwyżki stawek czynszowych za wynajem powierzchni komercyjnych. Mają natomiast wpływ na wzrost cen mieszkań, szczególnie że udział gruntu w kosztach realizacji projektów mieszkaniowych wzrósł obecnie do 20–25 proc. Notowane ostatnio podwyżki cen mieszkań są szczególnie interesującym zjawiskiem w kontekście trwającej hossy rynkowej w segmencie mieszkaniowym. Deweloperzy sprzedają obecnie dwukrotnie więcej mieszkań niż w czasie boomu dziesięć lat temu.      

Eksperci mówią o bardzo wyraźnym wzroście popytu na grunty pod zabudowę mieszkaniową i o stabilnym, ale również niemałym zainteresowaniu nieruchomościami pod budowę projektów biurowych. Firmy działające w segmencie mieszkaniowym, które dysponują sporymi nadwyżkami gotówki, tworzą największe banki ziemi, zabezpieczając w ten sposób długofalowe plany inwestycyjne. Dużą aktywność wykazują również inwestorzy z rynku biurowego. Specjaliści obserwują także spore zapotrzebowanie na grunty pod hotele i parki handlowe.  

Poszukiwane grunty pod duże obiekty hotelowe

Ziemi poszukują też firmy operujące w segmencie hotelowym. Analitycy Walter Herz obliczają, że w największych polskich miastach powstaje kilkadziesiąt hoteli, z czego ponad 20 w Warszawie. Deweloperzy hotelowi walczą o najlepsze działki z inwestorami mieszkaniowymi i biurowymi.  

Dużym zainteresowaniem deweloperów cieszy się także polskie Wybrzeże, gdzie hotele od kilku lat notują bardzo dobre wyniki. Najwięcej inwestycji realizowanych jest na rynku trójmiejskim, który w ciągu najbliższych kilku lat może się wzbogacić o kilkadziesiąt obiektów hotelowych, w tym kilkanaście dużych kompleksów.

Na terenach górskich największym zainteresowaniem inwestorów cieszy się Podhale, okolice Karpacza, Szklarskiej Poręby, Wisły i Krynicy-Zdroju. Na tych obszarach także podaż gruntów inwestycyjnych jest niewielka, szczególnie takich które nadają się pod budowę dużych obiektów. Z raportu Walter Herz wynika, że w Zakopanem tego typu parceli jest zaledwie kilka. Ograniczona podaż ofert powoduje, że inwestorzy przebijają ceny. Sytuacji nie poprawiają coraz liczniej pojawiające się na tych obszarach projekty, w których oferowane są condo apartamenty. Specjaliści informują, że w lokalizacjach wakacyjnych ceny działek pod inwestycje hotelowe są raczej stabilne z tendencją wzrostową.  

Ceny ziemi rosną

Deweloperzy ostro rywalizują o najlepiej usytuowane tereny przy głównych arteriach komunikacyjnych, ale nie są skłonni przepłacać. Kupują tylko te grunty, które gwarantują optymalny poziom rentowności inwestycji. Eksperci Walter Herz zaznaczają, że największe emocje budzą najlepiej zlokalizowane działki nie obarczone problemami natury technicznej i prawnej. I to właśnie takie parcele osiągają najwyższe wartości transakcyjne.

Okres negocjacji skraca się wtedy do minimum z uwagi na groźbę przejęcia gruntu przez innego inwestora, a wyjściowa stawka podbijana jest nawet o kilkadziesiąt procent. Poza Warszawą, firmy rywalizują o ciekawe grunty teraz również we Wrocławiu i w  Trójmieście, w którym rynek inwestycyjny przyspieszył.  

Jak przyznają specjaliści, jeszcze na początku ubiegłego roku w największych aglomeracjach w Polsce ceny gruntów inwestycyjnych rosły powoli. Na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy w Warszawie stawki wzrosły jednak o około 20 proc., a w przypadku niektórych terenów  znacznie więcej. Część wycen zbliżona jest już do tych, rekordowo wysokich z 2007 roku. Nieco wolniej, ale ziemia drożeje także w Trójmieście, we Wrocławiu i w Krakowie. W mniejszych miastach notowane są kilkuprocentowe wzrosty cen.

Zdaniem ekspertów, ceny podbija przede wszystkim rosnący popyt na grunty, zwyżki nie są podyktowane wzrostem rentowności planowanych w poszczególnych lokalizacjach inwestycji. Na przykład koszty zakupu gruntu pod inwestycje biurowe nie mogą być teraz dużo wyższe, jeśli dochodowość projektu ma być utrzymana na dobrym poziomie, bo stawki wynajmu powierzchni biurowych w dużych miastach nieznacznie spadły.  

Autor: Walter Herz

Jak dużo możemy zyskać na brexicie? Czy uda się przyciągnąć do Polski globalne firmy? Czym zachęcamy inwestorów?

W najbliższym czasie, jak przyznają eksperci Walter Herz, nasz rynek biurowy może wiele zyskać dzięki procesowi związanemu z wyjściem Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej. Pierwsze efekty transformacji europejskiej są w Polsce już widoczne. Do biurowca Atrium Garden usytuowanego przy alei Jana Pawła II, przy rondzie ONZ w Warszawie zdecydował się przenieść JP Morgan, jeden z największych banków na świecie. Na razie potentat finansowy podpisał umowę na wynajem 15,5 tys. mkw. biur, ale w niedalekiej przyszłości planuje poważnie zwiększyć zajmowaną powierzchnię. Docelowo bank zamierza zatrudnić w Warszawie 3 tys. osób. Poza tym, pracowników w Polsce poszukuje również Goldman Sachs i UBS.

Walka o sektor finansowy

Zdaniem specjalistów Walter Herz, wejście na nasz rynek JP Morgan powinno zachęcić innych, globalnych inwestorów do relokacji biura do Polski. Brexit, w opinii ekspertów, może przynieść nam nowe miejsca pracy w oddziałach wielu światowych instytucji finansowych, które planują przeprowadzkę z Londynu.  Tym bardziej, że Polska ugruntowała już swoją pozycję dobrej lokalizacji do tworzenia filii przez światowe banki i instytucje finansowe. Jak sądzą analitycy Walter Herz, unijny rozłam jest dla nas szansą, nie tylko jeśli chodzi o sektor bankowy, ale także branżę ubezpieczeniową.  

Specjaliści przypominają, że Polska ma ogromny potencjał dla rozwoju struktur średniego szczebla, poparty wieloletnim doświadczeniem we współpracy z międzynarodowymi korporacjami, m.in. w sektorze BPO/SSC. Impulsem dla zagranicznych inwestorów jest niewątpliwie imponujący skok cywilizacyjny w sferze infrastruktury, kadr i jakości życia, jaki dokonał się w naszym kraju w ciągu ostatniej dekady.  

Warszawa z silną konkurencją w Europie

A do wzięcia jest niemało. Spośród 1,3 mln pracowników tylko sektora finansowego niemal jedna piąta (230 tys.) osób urodzona jest poza Wielką Brytanią i prawdopodobnie to właśnie te miejsca pracy zostaną przeniesione do innych krajów.

Doradcy Walter Herz przyznają, że konkurencję w Europie mamy niemałą. Młodemu, warszawskiemu rynkowi nie łatwo jest walczyć o globalne firmy z tego typu ośrodkami biznesowymi jak Bruksela, Frankfurt, Paryż, czy Amsterdamem. W dalszej perspektywie Warszawa rywalizować będzie musiała także z takimi wschodzącymi lokalizacjami, jak Budapeszt, czy Bukareszt.   

Frankfurt i Paryż, które mają silną pozycję na kontynencie rywalizują o pozyskanie zaawansowanych procesów biznesowych, Warszawa ma zaś szanse sięgnąć po usługi finansowe i IT średniego poziomu, uważają eksperci. Stolica Francji ma jednak swoje minusy, jak wysokie podatki i koszty nieruchomości oraz mało przyjazne dla przedsiębiorców prawo pracy. Dla firm z branży finansowej, na które najbardziej liczy Warszawa, atrakcyjniejszy jest Frankfurt, gdzie ulokował się m.in. Europejski Bank Centralny. Do relokacji biur wstępnie wybrały go już liczne instytucje finansowe.

Mocne atuty Polski

Mocnym graczem w wyścigu o firmy przenoszące siedziby unijne z Londynu jest też Amsterdam, którego atutem są przystępne ceny nieruchomości i atrakcyjna oferta kulturalna. Wysoko w ocenach inwestorów plasuje się również Dublin, dzięki wysokiemu poziomowi znajomości języka angielskiego i korzystnym regulacjom podatkowym, a stawkę zamyka Madryt.

Warszawa może się z kolei pochwalić niskimi kosztami wynajmu biur, szczególnie w porównaniu z Frankfurtem i Paryżem, niższym poziomem płac i mniejszymi kosztami zakwaterowania oraz utrzymania pracowników. W stolicy Polski można wynająć powierzchnię biurową kilkakrotnie taniej niż w Londynie. Szczególnie, że jej standard, biorąc pod uwagę ekskluzywne budynki powstające w centrum Warszawy, jest niejednokrotnie o wiele wyższy od biur londyńskich. Eksperci zwracają jednocześnie uwagę, że większość warszawskich obiektów biurowych powstała w ciągu ostatnich 10-15 lat.

Ponadto, możemy się poszczycić wysoce kompetentną, utalentowaną kadrą pracowniczą, wykształconą w renomowanych, polskich uczelniach, do której zachodnie firmy mają w naszym kraju szeroki dostęp. Ważnym atutem jest też produktywność pracy. Liczby mówią, że przez ostatnią dekadę, do 2016 roku wartość dodana brutto (GVA) w sektorze finansowym w Warszawie wzrosła (o 123 proc.) najbardziej spośród europejskich stolic. A wzrost PKB w ostatnich latach (o 34 proc.) daje stolicy Polski drugie miejsce w Europie po Dublinie. Do tego mamy jedne z najkorzystniejszych przepisów podatkowych na kontynencie.  

Warszawskie biura mają wzięcie

Poza świetnymi kadrami, atutem stolicy naszego kraju jest też szybko rosnący zasób nowoczesnej powierzchni biurowej. Warszawie daleko jeszcze do Londynu, czy Paryża, jeżeli chodzi o podaż na rynku biurowym, ale aglomeracja warszawska dogania już pod tym względem Ateny, Barcelonę, czy Amsterdam.

Jak obliczają analitycy Walter Herz, stołeczny rynek dysponuje obecnie 5,3 mln mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. W budowie jest ponad 800 tys. mkw. biur, rekordowa ilość powierzchni w całej historii warszawskiego rynku. Wiele inwestycji prowadzonych jest na niespotykaną dotąd skalę. Stąd większość biur będących w realizacji będzie oddana do użytku latach 2019-2020. To zwiększa nasze szanse na transfer zagranicznych inwestorów z Londynu do Warszawy.

Niezależnie jednak od tego ile firm pozyskamy dzięki brexitowi, popyt na warszawskie biura w najbliższym czasie nadal utrzymywał się będzie na bardzo wysokim poziomie, przekonują specjaliści. Według danych Walter Herz, tylko w ciągu dziewięciu pierwszych miesięcy tego roku w Warszawie wynajętej zostało prawie 600 tys. mkw. powierzchni biurowej, nieco mniej niż wynosiło średnie roczne zapotrzebowanie w ostatnich latach.  

Autor: Walter Herz 

Wyjątkowo licznie rewitalizowane obecnie warszawskie, historyczne obiekty industrialne przynoszą niepowtarzalną przestrzeń biurową, która jest ekskluzywnym uzupełnieniem oferty rynkowej        

Wspólnym mianownikiem zabudowań industrialnych, które przechodzą teraz w Warszawie proces rewitalizacji jest świetna, prestiżowa lokalizacja. Odnawiane obecnie historyczne, najczęściej zabytkowe obiekty usytuowane są w centralnym obszarze miasta i miejscach strategicznych pod względem komunikacyjnym. Stąd, jak przyznają eksperci firmy doradczej Walter Herz,  duże zainteresowanie deweloperów tego typu inwestycjami.

Budynki dawnych  fabryk i zakładów przemysłowych, które po modernizacji zyskują nowe życie projektowane są przeważnie jako kompleksy wielofunkcyjne, zauważają specjaliści. Takie inwestycje realizowane są teraz głównie w Śródmieściu, na bliskiej Woli i Pradze, wskazują doradcy Walter Herz. Przyznają, że tego typu projekty mają licznych zwolenników wśród najemców, którzy poszukują niekonwencjonalnych powierzchni.           

Praski Koneser i Bohema

Jednym z najdłużej realizowanych warszawskich inwestycji, opartych na rewitalizacji zabytkowych obiektów industrialnych jest Centrum Praskie Koneser.  Rewitalizacja zabudowań dawnej Warszawskiej Wytwórni Wódek, usytuowanych na 5-hektarowym terenie przy ulicy Ząbkowskiej na starej Pradze, przebiega etapami. W skład Konesera wchodzą, zarówno budynki mieszkalne, jak i komercyjne. Kompleks oferuje powierzchnię handlowo-usługową, eventowo-wystawienniczą, gastronomiczną i kulturalną, a także ponad 25 tys. mkw. powierzchni biurowej. Ponadto w zrewitalizowanym budynku dawnej destylarni w przyszłym roku ma zostać otwarty hotel Moxy Warsaw Praga ze 140 pokojami.

Także na Pradze przy ulicy Szwedzkiej na starcie budowy jest długo zapowiadana Bohema, która łączyć będzie funkcję mieszkaniową, usługową, handlową, biurową, kulturalną i społeczną. Projekt obejmie rewitalizację zabudowań XIX wiecznej fabryki Polleny, które uzupełnią nowe budynki. Na terenie fabryki powstać ma kilkaset mieszkań i ponad 14 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni komercyjnej, która znajdzie się w historycznych budynkach Warzelni, Kotłowni i Glicerynowni.

W ocenie specjalistów Walter Herz, praskie inwestycje stanowią ciekawą propozycję rynkową ze względu na niepowtarzalny klimat przedwojennych zabudowań, ale również znakomite położenie w dobrze skomunikowanych punktach miasta, w pobliżu stacji drugiej linii metra.

Browary Warszawskie, Norblin i Elektrownia Powiśle w warszawskim centrum

W ścisłym centrum Warszawy, u zbiegu Grzybowskiej i Wroniej na terenie dawnych Browarów Warszawskich w ciągu najbliższych kilku lat powstanie zaś tysiąc mieszkań, biura, sklepy, restauracje i mały browar. Multifunkcyjna inwestycja prowadzona jest na obszarze, na którym w XIX wieku działały browary firmy Haberbusch i Schiele, a po wojnie Browary Warszawskie. Ocalałe, zabytkowe zabudowania, m.in. budynek dawnej warzelni i piwnice, w których leżakowało piwo zostaną odrestaurowane. Inwestycja poza mieszkaniami, przyniesie 4 tys. mkw. powierzchni usługowej i 50 tys. mkw. powierzchni biurowej w dwóch kaskadowych biurowcach od strony ulicy Grzybowskiej.   

Przy Żelaznej na stracie budowy jest zaś, przygotowywana do realizacji od ośmiu lat, inwestycja ArtN, w której również znajdzie się unikalna powierzchnia komercyjna. W 11 zabytkowych halach dawnej fabryki Norblina inwestor zamierza odtworzyć przedwojenny klimat budynków. Projekt dostarczy ponad 64 tys. mkw. powierzchni biurowej, usługowo-handlowej i kulturalnej. Atrakcją kompleksu będzie uliczka, tworząca otwartą przestrzeń publicznąze sklepami, galeriami, kawiarniami i restauracjami oraz muzeum.

Ponadto, w miejscu byłej Elektrowni Powiśle pomiędzy ulicami: Dobrą, Leszczyńską, Wybrzeżem Kościuszkowskim i Zajęczą realizowana jest też obecnie inwestycja EC Powiśle. Przedsięwzięcie obejmie rewitalizację cennych, zabytkowych zabudowań dawnej elektrowni, które połączone zostaną z nowymi budynkami. EC Powiśle dostarczy ponad 10 tys. mkw. powierzchni handlowej, trzy budynki biurowe klasy A o łącznej powierzchni 23 tys. mkw., butikowy hotel i apartamenty na wynajem. Budynek elektrowni działającej od 1904 roku przekształcony zostanie w pasaż handlowy.    

Do udanych warszawskich projektów, opartych na modernizacji historycznych budynków eksperci Walter Herz zaliczają również odrestaurowaną Halę Koszyki, która świetnie wpisała się w krajobraz Warszawy jako jeden z najchętniej odwiedzanych przez mieszkańców miasta konceptów kulinarnych. W ramach projektu odnowiony został historyczny budynek położony przy Koszykowej, który zachował wiele oryginalnych elementów konstrukcyjnych oraz wykończeniowych. Nowoczesne budynki, które powstały w ramach realizacji tej inwestycji, oferują dodatkowo 11 tys. mkw. powierzchni biurowej klasy A.   

Ciekawym przykładem warszawskiej rewitalizacji, według specjalistów Walter Herz, jest też biurowiec Karolkowa Business Park, w którego nowoczesną, szklaną fasadę wpisane zostały fragmenty historycznych murów dawnej fabryki Philipsa. Oddany dwa lata temu, położony u zbiegu ulic Grzybowskiej i Karolkowej budynek klasy A dostarczył 17, 6 tys. mkw. powierzchni całkowitej.  

Autor: Walter Herz

Zmiany infrastrukturalne i komunikacyjne oraz konkurencyjna cenowo oferta wciąż  przyciąga nowych najemców do służewieckiego centrum biurowego  

Wbrew zapowiedziom, warszawski Służewiec biurowy nie traci na znaczeniu. Wprawdzie wciąż jeszcze boryka się z trudnościami infrastrukturalnymi, ale zostały już podjęte działania, które mają doprowadzić do ich rozwiązania. Największe zagłębie biurowe w kraju, oferujące ponad 1 mln mkw. powierzchni biurowej, wciąż przyciąga najemców. Zachęca przede wszystkim bardzo atrakcyjnymi stawkami czynszowymi.

Konkurencyjne ceny idą w parze z dobrą ofertą. Większość znajdujących się na terenie Służewca biurowców zapewnia nowoczesną powierzchnię biurową klasy A. A stawki są tu średnio o 30 proc. niższe niż w biurowcach położonych w okolicy warszawskiego Śródmieścia.    

Nowe projekty biurowe

O tym, że lokalizacja nadal jest atrakcyjna, zarówno dla inwestorów, jak i dla najemców świadczą nowe kontrakty najmu i realizacja kolejnych, dużych inwestycji. Na zabezpieczonych przez inwestorów gruntach na terenie Służewca może powstać jeszcze 300 tys. mkw. biur, ale niektórzy deweloperzy rozpatrują możliwość zamiany funkcji części planowanych inwestycji. Obecnie, według danych firmy doradczej Walter Herz, w budowie jest tu ponad 70 tys. mkw. powierzchni biurowej.

Mimo coraz większej konkurencji, przede wszystkim ze strony inwestycji realizowanych z dużym rozmachem w centralnym obszarze miasta i na bliskiej Woli, Służewiec pozostaje silnym ośrodkiem biurowym. Nowe, warszawskie centrum biznesowe, rosnące w okolicy ronda Daszyńskiego oferuje ponad 600 tys. mkw. biur, a kolejne blisko 300 tys. mkw. nowej  powierzchni jest w budowie, oblicza Walter Herz.  

Powstawanie nowych centrów biznesowych i migracja między nimi najemców to naturalna konsekwencja rozwoju warszawskiego rynku biurowego. Rosnąca rywalizacja w sektorze nieruchomości biurowych może jednak przynieść tylko pozytywne skutki, w postaci lepszej i bardziej różnorodnej oferty i poprawy infrastruktury miejskiej.

Nowi najemcy na Służewcu

O niezachwianej pozycji Mokotowa mówi Mateusz Strzelecki, partner w firmie doradczej Walter Herz. – Służewiec przechodzi obecnie transformację infrastrukturalną pod względem aranżacji przestrzennej, a dzięki konkurencyjnym cenom i poprawiającej się komunikacji lokalizacja spotyka się nadal z szerokim zainteresowaniem firm poszukujących powierzchni biurowej w Warszawie. Ostatnie transakcje, m.in. w budynku Domaniewska Office Park, przy których doradzaliśmy są dla nas jasnym sygnałem, że inwestorzy cały czas postrzegają Służewiec jako dobre miejsce do lokowania biznesu – informuje Mateusz Strzelecki.

– Nowym najemcą budynku DOP Beta została niedawno agencja PR Multi Communications, którą wspieraliśmy w negocjacjach. Z początkiem 2018 roku firma obejmie w biurowcu powierzchnię 400 mkw. – dodaje.

Na zlokalizowanie swojej siedziby przy Domaniewskiej zdecydowała się również Fundacja Avalon. - Wywarzenie kilku zmiennych, w tym lokalizacji, przy rozsądnych warunkach komercyjnych skłoniły nas do wyboru Domaniewska Office Park. Motywujące było również pełne dostosowanie budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych – przyznaje Łukasz Wielgosz, pełnomocnik zarządu Fundacji Avalon.

Zmiana przestrzeni publicznej, nowe inwestycje mieszkaniowe i hotele

Jak zauważa Mateusz Strzelecki, Służewiec dostał znowu wiatru w żagle. – Widoczny jest napływ nowych najemców, a obecne na tym obszarze firmy decydują się na przedłużenie umów najmu. W 2016 roku w mokotowskim zagłębiu podpisane zostały kontrakty na wynajem ponad 100 tys. mkw. biur. A duży popyt na powierzchnię, który wciąż utrzymuje się w tym rejonie potwierdza również malejący współczynnik powierzchni niewynajętej – przekonuje ekspert.

- Dzieje się tak za sprawą poprawy infrastruktury towarzyszącej obiektom biurowym. Pomiędzy służewieckimi biurowcami powstają projekty mieszkaniowe. Poza tym, Służewiec Przemysłowy w końcu zyskał zainteresowanie inwestorów z sektora hotelowego, którzy planują realizację dwóch inwestycji na tym terenie – dodaje Mateusz Strzelecki.  

W ubiegłym roku na tamtejszy rynek trafiło ponad 1000 nowych mieszkań. W inwestycjach mieszkaniowych powstają także powierzchnie komercyjne pod usługi i gastronomię. To sprawia, że największe w kraju centrum biznesowe zyskuje kolejne funkcje i staje się miejscem do życia, a nie tylko do pracy.

Zmiany na Służewcu obejmują również przestrzeń publiczną. Inwestorzy oswajają Mordor tworząc ogólnodostępne miejsca, w których pracujący w tej części miasta i mieszkańcy mogą spotykać się i spędzać czas w przyjemnym otoczeniu.

Poprawia się komunikacja

W opinii Strzeleckiego, na poprawę sytuacji na Służewcu w największym stopniu wpłyną zmiany komunikacyjne, w tym przebudowa ulicy Marynarskiej oraz przedłużenie ulicy Suwak od Domaniewskiej do ulicy Cybernetyki wzdłuż torów kolejowych. - Do 2019 roku ma zostać także przedłużona ulica Woronicza w kierunku alei Żwirki i Wigury – wymienia specjalista Walter Herz.

Ponadto, jak podaje Mateusz Strzelecki, sytuację poprawi także nowy tor przy stacji Wierzbno, który pozwoli na wahadłowy ruch tramwajów pomiędzy metrem a Służewcem, co znacznie zwiększy przepustowość linii. Powstać ma również nowa trasa tramwajowa, biegnąca od metra Wilanowska do Galerii Mokotów. Dostępność komunikacyjną dzielnicy zwiększyć ma też modernizacja i rozbudowa linii kolejowej prowadzącej ze Służewca do Piaseczna. Plany zakładają także rozbudowę ścieżek rowerowych i wprowadzenie nowych linii autobusowych.